De doopnamen Winandus en Henricus in de familie Engels/Reijnders.
De doopnamen Winandus en Henricus in de familie Engels/Reijnders.
Inleiding

Uit het verhaal van de themapagina “Vernoemingen bij de familie Engels/Reijners” blijkt dat de doopnamen Winandus en Henricus typisch zijn voor onze familie. Hoe komen deze namen in onze familie?

Op de generatiepagina van stamvader Peter Ingels van Hijthusen heb ik toegelicht dat deze doopnamen, Henricus en Winandus, waarschijnlijk komen uit de schoonfamilie van Peter Ingels, de familie Corsten. Zijn schoonvader heette Hein Corsten. En de oudste broer van zijn eerste echtgenote Trijn Corsten heette Winandus Korsten (bron 1). 
Op dezelfde generatiepagina van Peter Ingels staat een schema van deze oudste vernoemingen. Daarin zien we dat hij zijn tweede zoon, naar zijn schoonvader, Hein Corsten vernoemde. En deze Henricus (Henken) van Heytehusen vernoemde geheel in de traditie zijn oudste zoon Petrus Engels (naar zijn vader) en zijn tweede zoon, Winandus (Win) Engels, naar de broer van zijn vaders eerste echtgenote (bron 2). Onze stamreeks gaat daarna door in de tak van Win Engels. 

De vraag die ik me daarna stelde was; als deze namen zo typisch zijn, hoe lang zijn ze dan in onze familie over geërfd? 
En daarnaast is het leuk om even stil de staan bij de herkomst en betekenis, of etymologie, van deze twee namen.
Om met dat laatste te beginnen, Wikipedia zegt over de betekenis:

Wijnand (gelatiniseerd Winandus):
is een Germaanse voornaam. De betekenis is “dapper in de strijd”. 
Wîh- betekent “strijd’, nanths (Gotisch) betekent “dapper”. De betekenis is ook terug te vinden in het Middelnederlandse woord voor held: wigant. De plaatsnaam Wijnandsrade (Limburg) is genoemd naar Wijnant van den Bongart, heer van het dorp. 

Hendrik (gelatiniseerd Henricus):
is een voornaam van Germaanse oorsprong. De vrouwelijke variant is Hendrika, soms verkort tot Rika. 
Het eerste lid is moeilijk te duiden, maar is waarschijnlijk heim, als in “woonplaats”, “erf” (zoals in heimwee). Het tweede lid is het veel voorkomende Germaanse naamelement rik, wat betekent “heerser”, “koning”, dat ook is terug te vinden in Grieks, Latijn (rex) en Oud-Iers (rig). Het woord haimirich is een middelhoogduitse variant. 


Geschiedenis van de vernoeming van Winandus en Henricus

Win Engels alias Reyners, geb. ca. 1634, kreeg vier kinderen waarvan er maar één de vernoeming in de stamlijn kon voort zetten, namelijk Henricus (Henrick) ged. Heythuysen 14-3-1660. De andere drie kinderen waren meisjes (bron 3). 
Van zijn twee zonen, Wijnandus, ged. Heythuysen 30-5-1687, en Martinus, ged. Heythuysen 5-12-1692, brak Martinus resoluut met de familie, en dus ook de vernoeming, zoals op de webpagina van Martinus Reynaerts is toegelicht. 
Bleef alleen Wijnandus over om in zijn familietak (niet zijnde de onze) de vernoemingstraditie in ere te houden. 

In onderstaande overzichten heb ik de vernoeming kernachtig weergegeven:
In het eerste plaatje het oudste gedeelte van de stamboom met de vernoeming zoals hierboven beschreven. 
Wijnandus, ged. Heythuysen 30-5-1687 vernoemde zijn oudste zoon, op 3-8-1716, volgens traditie naar zijn vader, Henricus. Nu is het voor de vernoemingstraditie jammerlijk dat deze Henricus op 29-jarige leeftijd, ongehuwd en dus zonder nakomelingen overleed. Gelukkig vulde zijn broer Joannes, ged. Heythuysen 24-9-1718, die leemte op. Hij vernoemde drie van zijn zonen in de familietraditie. De eerste, Henricus, ged. Leveroy 13-12-1751, naar zijn overleden oudste broer, en daarmee indirect naar zijn opa. Zijn tweede zoon Wijnandus, ged. Leveroy 4-8-1756, wordt vernoemd naar zijn vader. Omdat de oudste zoon Henricus jong overlijdt, wordt een volgende zoon wederom Henricus gedoopt, te Leveroy op 10-6-1762. 
Van deze drie zonen overlijdt Henricus, ged.  13-12-1751 al op 4-jarige leeftijd. 
Bij de nakomelingen van Henricus, ged. 10-6-1762 overlijden van de 8 kinderen er 6 op jonge leeftijd. De twee overblijvende waren meisjes, waarvan er één ongehuwd is gebleven. In deze stamlijn stopt de vernoeming op dit punt.

Alleen Wijnandus, ged. Leveroy 4-8-1756, krijgt twee zonen die hij in de familietraditie vernoemt (zie plaatje onder). 
Henricus, ged. Heythuysen 28-9-1783 en Winandus, ged. Heythuysen 21-9-1794. De laatste overlijdt op 16-jarige leeftijd, zonder nakomelingen. Alleen Henricus kan een zoon vernoemen; Winandus Rijnders wordt geboren te Leveroy (gemeente Nederweert) op 14-3-1829. Daarnaast zijn er 4 zussen en één oudere broer, Chrétien.
Deze oudste zoon, Chrétien, geb. Oler (gem. Wessem) op 9-5-1815, trekt naar Schoore in West-Vlaanderen (Belgie), trouwt daar en krijgt één kind, dochter Rosalia. Ook in deze stamlijn stopt de vernoeming.

Winandus, geb. Leveroy 14-3-1829, huwt uiteindelijk twee keer, maar wel op gevorderde leeftijd. De eerste keer was hij 43 jaar en de tweede keer 67 jaar oud. Zijn eerste bruid was toen 45 jaar oud en zijn tweede 33 jaar bij het huwelijk. Winandus is hierdoor kinderloos overleden. Ik heb geen nakomelingen kunnen traceren. 
En zo eindigt de vernoeming van de doopnamen Winandus en Henricus bij de familie Reijnders met het overlijden van de laatste Winandus Rijnders, op 22 november 1897 in Swartbroek.

Vanaf de eerste Henricus, namelijk Henricus van Heytehusen alias Henken Engels, geboren 26 maart 1584, is de vernoeming van deze typische Reijnders-doopnamen 313 jaar ononderbroken volgehouden, helaas niet tot heden ten dage. 

Bronnen

1.   Notitie inzake de genealogie van Peter Ingels van Hijthusen, Trijn Corsten (getr. >11-11-1580) en Ummel Tsasen,
      Henk Reijnders, Ospel 11 mei 2021.
2.  Notitie inzake de genealogie van Henricus van Heytehusen alias Henken Engels, Henk Reijnders, Ospel, 10 mei 2021.
3.  Notitie inzake de genealogie van Win Engels alias Reyners en Nelisken Aletten alias Willems alias Winnen,
     Henk Reijnders, Ospel 28 april 2021.

Share by: